ผู้อำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติไขข้อข้องใจ คำศัพท์วัคซีนที่ได้ยินบ่อย แต่เราอาจยังไม่ค่อยเข้าใจ รู้ไว้เวลาฟังข่าวจะได้ไม่สับสน ไม่ตกใจ ลดความกังวลในภาวะวิกฤติ
วัคซีน
ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากสิ่งมีชีวิตหรือจากการสังเคราะห์ หรือกระบวนการอื่นๆ ที่นำมากระตุ้นหรือสร้างเสริมภูมิคุ้มกันเพื่อป้องกัน ควบคุม รักษา หรือลดความรุนแรงของโรค
ภูมิคุ้มกันระดับชุมชน (Herd Immunity)
การฉีดวัคซีนนอกจากช่วยป้องกันโรคในแต่ละบุคคลนั้นแล้ว ยังทำให้เกิดภูมิคุ้มกันโรคในระดับชุมชน ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อมีความครอบคลุมในการฉีดวัคซีนมากพอที่จะช่วยป้องกันโรคในชุมชนได้ แม้ยังมีบางคนที่ยังไม่ได้รับวัคซีน
อาการไม่พึงประสงค์
อาการที่เป็นผลเกิดขึ้นภายหลังจากการฉีดวัคซีน สามารถเกิดขึ้นได้กับการฉีดวัคซีนทุกชนิด มี 2 ประเภท
- อาการไม่พึงประสงค์ทั่วไป
- อาการไม่พึงประสงค์ที่ควรพบแพทย์
อาการไม่พึงประสงค์ทั่วไป
อาการที่ร่างกายแสดงปฏิกิริยาต่อสิ่งแปลกปลอม ได้แก่ ปวด บวม มีไข้ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน แต่ละคนก็จะมีอาการยาวนานต่างกัน ส่วนใหญ่มักหายเองใน 24-48 ชั่วโมง บรรเทาได้ด้วยการกินยาแก้ไข้ แก้ปวด พักผ่อน ดื่มน้ำ
อาการไม่พึงประสงค์ที่ควรพบแพทย์
ปฏิกริยาตอบสนองของร่างกายต่อวัคซีนที่มากเกินไป มีโอกาสเกิดขึ้นน้อยมาก อาจเกิดกับคนที่มีประวัติแพ้วัคซีนหรือมีประวัติภูมิแพ้รุนแรง มักเกิดภายใน 30 นาที หลังการฉีด การให้ข้อมูลสุขภาพอย่างละเอียดและถูกต้องก่อนฉีด จึงสำคัญมาก อาการส่วนใหญ่ ได้แก่ ไข้สูงแม้กินยาก็ไม่ลด หน้ามืด เป็นลม ความดันเลือดต่ำ แน่นหน้าอก หายใจขัด รักษาให้หายได้ ถ้าได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง
เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์
เหตุการณ์ที่มีผลต่อสุขภาพซึ่งเกิดขึ้นภายหลังฉีดวัคซีน เช่น การเจ็บป่วยด้วยโรคที่พบได้น้อย หรือแม้กระทั่งการเสียชีวิตที่ต้องตรวจสอบว่าเกี่ยวข้องกับวัคซีนหรือไม่
ที่มา :
- Facebook : Social Marketing Thaihealth by สสส. : https://www.facebook.com/1508839479366405/posts/2759475784302762/