กระแสการกินซาชิมิ ปลาดิบ หมึกสด กุ้งสด ยังคงมาแรงอย่างต่อเนื่อง จนล่าสุดได้มีการนำเอาปลาน้ำจืดมาทำด้วยเช่นเดียว ซึ่งในทางด้านสุขอนามัย พบว่าการกินปลาน้ำจืดดิบ ๆ ทำให้เสี่ยงต่อการติดพยาธิใบไม้เป็นอย่างมาก และด้วยเหตุดังกล่าว มีค่า นิวส์ จึงสรุปสาระน่ารู้มาให้ไว้แล้วที่นี่
สาเหตุของโรคพยาธิใบไม้ตับ
คาดว่าเกิดจากกินปลาน้ำจืดเกล็ดขาวที่มีการปรุงแบบดิบ ๆ หรือสุก ๆ ดิบ ๆ เช่น ทำเมนู ก้อยปลา ปลาส้ม ลาบปลาดิบ พล่าปลาดิบ ปลาร้าดิบ ส้มตำปลาร้าดิบ เป็นต้น
นอกจากนี้ การบีบมะนาวลงบนปลา นั้นไม่สามารถฆ่าตัวอ่อนพยาธิ เนื่องจากน้ำมะนาวแค่ทำให้เนื้อสัตว์เปลี่ยนสีเท่านั้น ซึ่งปลาดิบเหล่านี้จะมีตัวอ่อนพยาธิใบไม้ตับอาศัยอยู่ที่เนื้อปลา ครีบอก และเกล็ดใต้ครีบปลา เมื่อคนกินอาหารที่ปรุงจากปลาดิบเข้าไปจะได้รับตัวอ่อนพยาธิระยะติดต่อเข้าไป เมื่อถึงลำไส้เล็กตัวอ่อนพยาธิจะไชออกจากถุงหุ้มตัวอ่อน เดินทางไปถึงท่อน้ำดีส่วนปลายที่อยู่ในตับเจริญเป็นตัวเต็มวัย และวางไข่พยาธิขับออกมากับน้ำดีและปนออกมากับอุจจาระ ผู้ที่เป็นโรคพยาธิใบไม้ตับ หากไม่ถ่ายอุจจาระลงส้วม จะแพร่ไข่พยาธิลงไปในดินและน้ำ และเข้าไปอยู่ในเนื้อปลา ครีบปลา หรือที่เกล็ดของปลาน้ำจืดเป็นวงจรต่อเนื่อง
อาการของผู้ที่ติดโรคพยาธิใบไม้ตับ
- เริ่มตั้งแต่ไม่มีอาการอะไรเลย เพราะมีจำนวนพยาธิไม่มากนัก หรืออาจมีอาการท้องอืดท้องเฟ้อเป็นครั้งคราว อาการร้อนท้อง
- เบื่ออาหาร ท้องอืดมาก ตับโต และกดเจ็บบริเวณชายโครงขวา
- ในรายที่อาการที่รุนแรงมักพบอาการตัวเหลือง ตาเหลือง ท้องมาน บวม มีไข้ต่ำ ๆ หรือไข้สูงจนมีอาการหนาวสั่น ซึ่งมักเกิดจากอาการแทรกซ้อน เช่น ท่อทางเดินน้ำดีอุดตันจากตัวพยาธิ การอักเสบติดเชื้อของท่อทางเดินน้ำดีหรือถุงน้ำดี หรือมะเร็งของท่อน้ำดี (Cholangiocarcinoma) ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงที่สุด
วิธีการป้องกันการติดพยาธิใบไม้ตับ สามารถทำได้ดังนี้
- หลีกเลี่ยงอาหารที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคพยาธิใบไม้ตับ เช่น อาหารเมนูปลาน้ำจืดเกล็ดขาว ปรุงดิบ หรือ สุก ๆ ดิบ ๆ
- หากเคยกินปลาดิบ ควรไปตรวจอุจจาระหาไข่พยาธิตามสถานบริการสาธารณสุข หากมีพยาธิให้รักษาด้วยยา และเลิกกินอาหารปรุงดิบหรือสุก ๆ ดิบ ๆ
- ไม่หัดให้เด็ก หรือชักชวนผู้อื่นกินปลาดิบ ร่วมกันบอกต่อ ๆ แก่ญาติ พี่น้อง ผู้เฒ่าผู้แก่ เพื่อนฝูง ให้เลิกกินปลาดิบ หรือสุก ๆ ดิบ ๆ
อ่านเพิ่มเติม >> How To วิธีป้องกันพยาธิ