นางสาวศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาประเทศไทยมีผลผลิตข้าวเปลือกเฉลี่ยปีละ 32 ล้านตัน ซึ่งนำไปสีเป็นข้าวสารได้ประมาณ 22 ล้านตัน ประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกวัตถุดิบ “ข้าว” เป็นหลัก เพื่อพัฒนาประเทศให้เติบโตอย่างมีคุณภาพ มีความจำเป็นที่จะต้องปรับความสามารถของประเทศให้สามารถผลิตและส่งออกสินค้าอาหารมูลค่าสูง
การพัฒนานวัตกรรมอาหารจากข้าวที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพและความปลอดภัย เป็นการพัฒนาตลาดสินค้าอาหารคุณภาพให้เข้มแข็งเติบโต จึงได้มอบหมายให้ กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวง อว. สร้างความร่วมมือกับกรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อยกระดับการแข่งขันในเวทีโลก
นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดี วศ.อว. กล่าวว่า ตามแนวนโยบายของท่านรัฐมนตรี อว. ที่ให้ความสำคัญกับการนำวิทยาศาสตร์ไปพัฒนาต่อยอดคุณภาพและมาตรฐานของข้าวไทย กรม วศ. ได้หารือร่วมกับนานณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว ในการนำองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ไปพัฒนาอาหารจากข้าวและการตรวจสอบรับรองสินค้าให้มีคุณภาพและความปลอดภัย ซึ่งได้รับความร่วมมือจากกรมการข้าวเป็นอย่างดี วศ. ได้ดำเนินงานวิจัยและพัฒนานวัตกรรมข้าวและตรวจสอบคุณภาพข้าวอย่างต่อเนื่อง เช่น
1.การตรวจหาสารที่ให้กลิ่นหอมวานิลลินในข้าว
2.การตรวจสารพิษตกค้างปนเปื้อนในข้าว
3.การตรวจคุณค่าทางโภชนาการข้าว
4.การตรวจสอบลักษณะเนื้อสัมผัสข้าว
5.การตรวจสอบคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสข้าวหรือการทดสอบชิมข้าว ตลอดจนการแปรรูปข้าวและส่วนเหลือของข้าวเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร ซึ่งทางกรมการข้าวและกรมวิทยาศาสตร์บริการ มีการดำเนินงานร่วมกันมาตลอดเป็นอย่างดี และขยายความร่วมมือไปยังภาคส่วนอื่น ๆ อาทิ
- เส้นพาสต้าจากข้าวหอมมะลิ
- ขนมขบเคี้ยวกรอบพองข้าวหอมมะลิ
- ขนมมาเดอลีนจากข้าวทับทิมชุมแพ
- ข้าวเกรียบจากข้าวทับทิมชุมแพ
- ขนมอาลัวจากข้าวทับทิมชุมแพ
นพ.รุ่งเรืองฯ กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า ปัจจุบัน วศ. มีห้องปฏิบัติการทดสอบรสชาติอาหารไทย ซึ่งได้รับการรับรองมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 ในด้านการทดสอบทางประสาทสัมผัสอาหาร ทำให้การทดสอบชิมอาหารมีความถูกต้อง น่าเชื่อถือและได้ร่วมมือกับสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยในการทดสอบชิมข้าวพันธุ์ใหม่ที่เข้าประกวดเพื่อการพาณิชย์ ซึ่งการทดสอบชิมข้าวหุงสุกเป็นการตัดสินที่สำคัญในการสรรหาข้าวพันธุ์ใหม่ ๆ เพื่อยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันข้าวไทยในตลาดโลก
การทำงานร่วมระหว่าง วศ.อว. และกรมการข้าว ได้มีการประชุมหารือและเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการแปรรูปอาหาร ห้องปฏิบัติการทดสอบรสชาติอาหารไทย ห้องปฏิบัติการตรวจสอบวัตถุเจือปนข้าว การตรวจสอบหาสารสำคัญในข้าว เพื่อสร้างความร่วมมือด้านการพัฒนานวัตกรรมข้าวไทย ให้เป็นผลิตภัณฑ์มูลค่าสูง สร้างคุณค่าให้กับข้าวไทยสู่ตลาดภายในประเทศและตลาดโลก เป็นการสร้างความเข้มแข็งให้กับภาคการเกษตร ภาคการผลิตและภาคธุรกิจต่อไป