กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ร่วมกับ ศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมอ้อยและน้ำตาลทรายภูมิภาคยกระดับห้องปฏิบัติการทดสอบเพื่อพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์น้ำตาลทรายในประเทศให้ได้มาตรฐานสากลและเป็นไปตามข้อกำหนดหรือกฎระเบียบของประเทศไทยและประเทศคู่ค้า เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและรองรับการขยายตัวของอุตสาหกรรมอ้อยและน้ำตาลทรายในประเทศที่ขยายตัวเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปัจจุบันไทยมีศักยภาพในการผลิตและส่งออกน้ำตาลเป็นอันดับที่ 2 ของโลก คิดเป็นมูลค่าเชิงเศรษฐกิจกว่า 150,000 ล้านบาทต่อปี
วันที่ 15-17 พฤษภาคม และ 10-13 มิถุนายน 2567 คณะเจ้าหน้าที่และนักวิทยาศาสตร์ กรมวิทย์ฯบริการ ลงพื้นที่เข้าพบผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมอ้อยและน้ำตาลทรายภาคที่ 3 และ 4 และได้เข้าเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการทดสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์น้ำตาลทรายของภาคอุตสาหกรรม ได้แก่ บริษัท น้ำตาลและอ้อยตะวันออก (มหาชน) วัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว บริษัท โรงงานน้ำตาลบุรีรัมย์ จำกัด จังหวัดบุรีรัมย์ บริษัทน้ำตาลขอนแก่น จำกัด (มหาชน) สาขา น้ำพอง จังหวัดขอนแก่น และบริษัท อุตสาหกรรมน้ำตาลอีสาน จำกัด จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อหารือเกี่ยวกับแนวทางความร่วมมือระหว่างหน่วยงานภาครัฐและเอกชน เพื่อการส่งเสริมและยกระดับห้องปฏิบัติการทดสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์อ้อยและน้ำตาลทรายในประเทศสู่ระดับสากล พร้อมทั้งแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและองค์ความรู้ร่วมกับนักวิจัยและเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิต การทดสอบคุณภาพ ตลอดจนปัญหา อุปสรรค และข้อจำกัดของภาคอุตสาหกรรม เพื่อนำมาปรับปรุงระบบประกันคุณภาพของผลิตภัณฑ์น้ำตาลทราย ให้เป็นไปตามกฎระเบียบและตอบโจทย์ความต้องการประเทศคู่ค้า โดยการเพิ่มสมรรถนะของห้องปฏิบัติการทดสอบภายในประเทศทั้งภาครัฐและเอกชนให้เป็นไปตามมาตรฐาน ISO/IEC17025 มีขอบข่ายการทดสอบครอบคลุมผลิตภัณฑ์ที่เป็นที่ต้องการของตลาดโลก สามารถรองรับการขยายตัวและเพิ่มขีดความสามารถของอุตสาหกรรมอ้อยและน้ำตาลทราย ซึ่งเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ (commodities) หลักของประเทศโดยมีการผลิตและส่งออกน้ำตาลเป็นอันดับที่ 2 ของโลก คิดเป็นมูลค่าเชิงเศรษฐกิจกว่า 150,000 ล้านบาทต่อปี สอดคล้องตามแผนยุทธศาสตร์การบริหารจัดการอุตสาหกรรมอ้อยและน้ำตาลทราย พ.ศ. 2566-2570
กรมวิทย์ฯบริการ ตระหนักถึงความสำคัญกลไกการประกันคุณภาพสินค้า ด้วยห้องปฏิบัติการทดสอบที่ได้มาตรฐานสากล โดยร่วมกับหน่วยงานพันธมิตรภาครัฐที่มีบทบาทสำคัญในพื้นที่ภูมิภาคต่างๆของประเทศ เร่งขับเคลื่อนการยกระดับห้องปฏิบัติการทดสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์อ้อยและน้ำตาลทรายให้ได้มาตรฐาน ISO/IEC17025 เพื่อรองรับการเติบโตของภาคอุตสาหกรรมและสร้างความแข็งแกร่งของระบบโครงสร้างพื้นฐานทางคุณภาพของประเทศ (NQI) ตามนโยบายของท่านอธิบดีฯ โดยปัจจุบันห้องปฏิบัติกรมวิทยาศาสตร์บริการ ได้รับการรับรองความสามารถห้องปฏิบัติการ ISO/IEC 17025 ในขอบข่ายความชื้น ค่าสี ค่าโพลาไรเซชั่น ในน้ำตาลทรายขาวและน้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์ ทั้งนี้กำลังขยายขอบข่ายในการรับรองด้านเถ้าคอนดักติวิตี้ สิ่งที่ละลาย และค่าน้ำตาลรีดิวซิง ในปี พ.ศ. 2567 อย่างไรก็ตาม วศ.อว. สามารถวิเคราะห์ทดสอบคุณภาพของผลิตภัณฑ์น้ำตาลทรายตามวิธีมาตรฐาน International Commission for Uniform Methods of Sugar Analysis (ICUMSA) ในผลิตภัณฑ์น้ำตาลทรายขาว น้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์ และน้ำตาลทรายดิบ ตามข้อกำหนด กฎระเบียบของสํานักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทรายและตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม