มะเร็งปอด โรคร้ายที่มักตรวจพบเจอเมื่อมีอาการและโรคเข้าสู่ระยะลุกลาม ทำให้อัตราการเสียชีวิตสูง จากสถิติองค์การอนามัยโลกพบว่า แต่ละปีมีผู้ป่วยรายใหม่ประมาณ 2.5 ล้านคน เสียชีวิตประมาณ 1.8 ล้านคน สำหรับประเทศไทยโรคมะเร็งปอดถือเป็น 1 ใน 5 ของมะเร็งที่พบบ่อย ซึ่งพบมากเป็นอันดับ 2 ในเพศชาย และอันดับ 3 ในเพศหญิง
มะเร็งปอด แบ่งได้เป็น 2 ชนิด ได้แก่
1.มะเร็งชนิดเซลล์ขนาดเล็ก (small cell lung cancer) พบได้ประมาณ 10-15%
2.มะเร็งชนิดเซลล์ไม่ใช่ขนาดเล็ก (non-small cell lung cancer) พบได้ประมาณ 85-90%
มะเร็งปอด เกิดจากอะไร
มะเร็งปอด มีปัจจัยเสี่ยงสำคัญมาจากการสูบบุหรี่ หรือการได้รับควันบุหรี่มือสอง การสัมผัสสารก่อมะเร็ง เช่น แร่ใยหิน รวมถึงมลพิษทางอากาศ โดยเฉพาะฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยเสี่ยงด้านพันธุกรรมที่อาจส่งผลต่อการเกิดโรค
มะเร็งปอดอาการเป็นอย่างไร
อาการของมะเร็งปอด มักไม่เฉพาะเจาะจง อาจคล้ายคลึงกับโรคทางเดินหายใจอื่น ๆ เช่น ไอเรื้อรัง ไอมีเสมหะปนเลือด หายใจลำบาก เหนื่อยหอบ มีเสียงหวีด เจ็บหน้าอก หรือหัวไหล่ เสียงแหบ ปอดติดเชื้อบ่อย อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร และน้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ หากมีอาการเหล่านี้เรื้อรังควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย
มะเร็งปอดรักษาอย่างไร
กระบวนตรวจวินิจฉัยมะเร็งปอด เริ่มจากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และการตรวจเอกซเรย์ทรวงอกหรือ CT scan หากพบสิ่งผิดปกติ แพทย์จะทำการเก็บชิ้นเนื้อ เพื่อตรวจทางพยาธิวิทยาด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น การส่องกล้องหลอดลม การเจาะชิ้นเนื้อ หรือการผ่าตัดเล็ก นอกจากนี้ อาจมีการตรวจ PET scan เพื่อประเมินการแพร่กระจายของโรค และในบางกรณีแพทย์อาจส่งตรวจทางพันธุกรรมของเนื้องอก เพื่อช่วยกำหนดแนวทางการรักษาเฉพาะบุคคลอย่างแม่นยำยิ่งขึ้น
การรักษาในปัจจุบัน ประกอบด้วย
1.การผ่าตัด การฉายรังสี การให้ยาเคมีบำบัด
2.การรักษาด้วยยามุ่งเป้าทำลายเซลล์มะเร็ง และ/หรือการรักษาด้วยยากระตุ้นภูมิคุ้มกันบำบัด ซึ่งอาจต้องใช้การรักษาร่วมกันหลายวิธี เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการรักษา เช่น หากเป็นชนิดเซลล์ขนาดเล็ก การรักษาหลักคือการฉายรังสีร่วมกับยาเคมีบำบัด แต่ถ้าหากเป็นชนิดไม่ใช่เซลล์ขนาดเล็กที่มะเร็งยังไม่ลุกลามไปที่ต่อมน้ำเหลือง การรักษาหลักคือการผ่าตัดและตามด้วยยาเคมีบำบัด ในบางกรณีหากโรคเริ่มลุกลามไปที่ต่อมน้ำเหลือง จำเป็นต้องได้รับการรักษาหลายชนิดร่วมกัน
3.ถ้าหากโรคลุกลามไปมากแล้ว การรักษาด้วยยาต่าง ๆ จะเป็นการรักษาหลัก ไม่ว่าจะเป็นยาเคมีบำบัด ยามุ่งเป้า และยากระตุ้นภูมิคุ้มกันบำบัด เป็นต้น
มะเร็งปอด ป้องกันได้อย่างไร
มะเร็งปอด ถือว่าเป็นมะเร็งที่มีความรุนแรงของโรคค่อนข้างมากส่งผลกระทบต่อชีวิตสูง อีกทั้งการตรวจคัดกรองเพื่อค้นหามะเร็งในระยะแรกค่อนข้างลำบาก ทำให้ประสิทธิภาพของการรักษามีข้อจำกัด ทางที่ดีที่สุด คือ ควรมุ่งเน้นการป้องกันมากกว่าการรักษา ดังนี้
1.สาเหตุที่สำคัญของการเกิดมะเร็งปอดนั้นเกิดจากบุหรี่ จึงควรหยุดสูบบุหรี่ หรือหลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ชิดผู้ที่สูบบุหรี่
2.อยู่อาศัยในสถานที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์
3.สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันอันตราย หากต้องปฏิบัติงานในสถานที่ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรค
4.พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
5.ออกกำลังกาย และหมั่นตรวจร่างกายอย่างสม่ำเสมอ
ขอบคุณข้อมูล กรมการแพทย์
