กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ย้ำสรรพคุณยาฟ้าทะลายโจร รักษาอาการโรคหวัดได้ แต่ยังไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะใช้ฟ้าทะลายโจรป้องกันโควิด-19 ส่วนผู้ป่วยที่เป็นโควิด-19 แล้ว ใช้ฟ้าทะลายโจรได้ แต่ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์อย่างใกล้ชิด ข่าวมีค่า ขอสรุปประเด็นที่น่าสนใจดังต่อไปนี้
1. ฟ้าทะลายโจรรักษาโควิดได้หรือไม่
ตอบ เรื่องนี้แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า จากกรณีที่มีประชาชนบางส่วนนำยาฟ้าทะลายโจรมารับประทานเพื่อป้องกันโรคไวรัสโควิด-19 นั้น ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานเพียงพอในการยืนยันว่าการรับประทานฟ้าทะลายโจร สามารถป้องกันโควิด-19 ได้
2. แล้วอะไรที่ทำให้มั่นใจว่า ไม่สามารถรักษาโควิดได้
ตอบ แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ระบุว่า เพราะการศึกษาในหลอดทดลอง พบฤทธิ์ในการเสริมระบบภูมิคุ้มกันในภาพรวม แต่ไม่เฉพาะเจาะจงต่อเชื้อไวรัสโควิด-19 และการศึกษาในหลอดทดลองพบว่า ไม่มีฤทธิ์ในการป้องกันเชื้อไวรัสโควิด-19 เข้าสู่เซลล์ ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้รับประทานเพื่อป้องกันโควิด-19
3. ถ้ารักษาไม่ได้ แล้วฟ้าทะลายโจรมีคุณสมบัติอะไรบ้าง
ตอบ ส่วนสรรพคุณตามข้อบ่งชี้ในบัญชียาหลัก ยาฟ้าทะลายโจรช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอ และอาการของโรคหวัด เช่น เจ็บคอ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ น้ำมูกไหล การศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของฟ้าทะลายโจรพบว่า สารสำคัญคือสาร Andrographolide และอนุพันธ์ของสารนี้ มีฤทธิ์ลดการบีบตัวของลำไส้ ต้านเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของอาการท้องเสีย ช่วยรักษาอาการไอ เจ็บคอ ป้องกันและบรรเทาหวัด ปัจจุบันมีการผลิตในรูปของยาบดผงแคปซูล และรูปแบบสารสกัด การรับประทานก็ให้สังเกตข้างกล่องยา เพราะจะระบุขนาดการใช้ไว้อย่างชัดเจน ทั้งนี้ยาฟ้าทะลายโจรมีข้อพึงระวัง คือ ไม่ควรใช้ในผู้ที่มีอาการแพ้ฟ้าทะลายโจร เช่น เกิดผื่น ลมพิษ หน้าบวม ควรหยุดทันทีและไม่ควรใช้ในหญิงตั้งครรภ์ ให้นมบุตร และควรระวังการใช้ยานี้ร่วมกับยาวาร์ฟาริน แอสไพริน โคลพิโดเกรล ยาลดความดันโลหิต และผู้ป่วยโรคตับ โรคไต
ประเด็นทิ้งท้าย ส่วนการที่กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกร่วมกับ 9 โรงพยาบาล นำฟ้าทะลายโจรไปร่วมรักษาในผู้ป่วยโควิด-19 ที่อาการไม่รุนแรงนั้น ต้องขอเตือนประชาชนว่าอย่านำไปใช้รับประทานเอง เพราะขนาดหรือโดสของยาฟ้าทะลายโจรที่แพทย์นำให้ผู้ป่วยโควิด-19 รับประทานนั้นต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์ด้วย และต้องพิจารณาอาการของผู้ป่วยแต่ละรายด้วย แต่หากผู้ป่วยโควิด-19 หรือ ญาติผู้ป่วย มีความสนใจอยากจะใช้ฟ้าทะลายโจรในการรักษาผู้ป่วยเช่นนี้ขอให้ปรึกษาแพทย์ หรือ ปรึกษาสายด่วนฟ้าทะลายโจร โทร. 065 504 5678 หรือ ช่องทาง www.facebook.com/dtam.moph และ Line @DTAM
