มะขามป้อม หรือ มะขามป้อมอินเดีย เป็นต้นไม้ยืนต้นชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์ Phyllanthaceae เป็นผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง และมีคุณค่าทางสมุนไพร มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Phyllanthus emblica Linn. จัดเป็นพืชตระกูลเดียวกับมะยม คือ ตระกูล Phyllanthus L. ปกติแล้วจะปลูกขึ้นในแถบเอเชียเขตร้อน จึงสามารถเจริญเติบโตได้ดีในประเทศไทย ผลรับประทานได้ มีรสฝาด เปรี้ยว ขม และอมหวาน โดยจะออกผล ประมาณเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์

ด้วยเหตุนี้ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (วว.) สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) โดย ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมอาหารสุขภาพ จึงบูรณาการวิจัยดำเนิน “โครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพจากมะขามป้อม” เพื่อนำประโยชน์ของมะขามป้อม
ซึ่งศูนย์เชี่ยวชาญนัวตกรรมเกษตรสร้างสรรค์ วว. ได้ศึกษาและรวบรวมสายพันธุ์พัฒนาให้มีผลขนาดใหญ่ เนื้อมาก มีความเหมาะสมในการนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ และส่งเสริมให้มีการปลูกมะขามป้อมพันธุ์ดี เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ให้เหมาะสมในแต่ละอุตสาหกรรมอย่างกว้างขวาง
วว. นำมะขามป้อม ซึ่งเป็นผลผลิตทางการการเกษตรมาเพิ่มมูลค่ามาวิจัยและพัฒนาเป็น “ผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพ” จำนวน 5 ผลิตภัณฑ์ ที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ได้แก่ วิตามินซี สารแทนนิน พอลิฟีนอล ฟลาโวนอยด์ และสารออกฤทธิ์ชีวภาพอื่นๆ ที่มีสรรพคุณในการบำรุงร่างกาย ช่วยแก้หวัด ลดไข้ แก้ไอ และขับเสมหะ

ผลิตภัณฑ์แปรรูปมะขามป้อม ที่ วว. วิจัยและพัฒนา ได้แก่
1.มะขามป้อมแช่อิ่มอบแห้ง ลักษณะเป็นสีธรรมชาติ รสชาติกลมกล่อม หวานน้อย มีอายุการเก็บรักษา ประมาณ 3-4 เดือน
2.มะขามป้อมลอยแก้ว มีความสามารถเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ และมีปริมาณวิตามินซี มีอายุการเก็บรักษาประมาณ 3-4 เดือน ที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส
3.มะขามป้อมแผ่น มีความสามารถเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ และมีปริมาณวิตามินซี อายุการเก็บรักษา 3 เดือน ที่อุณหภูมิห้อง
4.กัมมี่มะขามป้อม มีปริมาณวิตามินซี 30-36 มิลลิกรัม/ 100 กรัม และมีความสามารถเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ 65-70% มีอายุการเก็บรักษา 3-4 เดือน
5.น้ำไซเดอร์มะขามป้อม เป็นผลิตภัณฑ์ในรูปแบบพร้อมดื่มแบบพาสเจอร์ไรซ์ รสชาติกลมกล่อม หวานน้อย มีปริมาณวิตามินซี 68 มิลลิกรัม/100 กรัม และมีความสามารถเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ 55-57% มีอายุการเก็บรักษา 1 เดือน ที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส


ทั้งนี้ วว. พร้อมถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพจากมะขามป้อมสู่เชิงพาณิชย์ ผู้ประกอบการที่สนใจสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ กองบริการธุรกิจนวัตกรรม สำนักจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรม วว. โทร. 02-577-9000 E-mail : marketing_tistr@tistr.or.th